نکات ایمنی کپسولهای آتش نشانی

نکات اجرایی:

ارتفاع نصب کپسول (با وزنی کمتر از 18/14 کیلوگرم) از دستگیره کپسول تا سطح زمین معمولا 150 سانتیمتر است. (طبق استاندارد NFPA 10)

کپسول در مناطق قابل دید نصب شده و در دسترس باشد.

کپسول ها (بدنه, شیلنگ, دستگیره, درجه) به طور مرتب هر ماه بازدید شوند.

تمام کپسول ها باید دارای کارت شارژ باشند و تاریخ شارژ مجدد آنها مخشص باشد.

گپسول ها ار از ضربه دیدن و نور مستقیم آفتاب حفظ کنید.

برای هر نوع اتش, از کپسول مناسب ان استفاده کنید.

نحوه استفاده از کپسول را به تمامی افراد آموزش دهید.

کپسول های اتش نشانی را سالیانه برای تست هیدرواستاتیک به مراکز مجاز بفرستید.

برای خاموش کردن آتش های ناشی از برق, از کپسول های حاوی آب استفاده نکنید.

در فضاهای بسته و داخل اطاق ها از کپسول هالوژنه استفاده نکنید.

تعداد و انواع کپسول ها بستگی به بار اشتعال, نوع مواد سوختنی و ساختمان مربوطه دارد.

تمام افراد باید دوره های آموزش مقدماتی با کپسول های آتش نشانی را طی کنند.

راهنمای استفاده از کپسول آتشنشانی را در کنار کپسول یا روی آن نصب کنید.

هرگز تمام کپسول ها را در یک زمان برای شارژ نفرستید شاید در همان لحظه آتشی روی دهد. کپسول ها را طبق برنامه ی زمان بندی برای شارژ بفرستید و همیشه تعدادی کپسول ذخیره ی اماده به کار داشته باشید.

پس از استفاده از کپسول های آتش نشانی, آن را با علامت مشخصی جدا کنید.

آزمایش و نظارت بر کپسول ها :

 کپسول های آتش نشانی باید در هنگام نصب و بعد از آن ، هر 30 روز یکبار مورد بازرسی قرار گیرند . جهت بازرسی باید به نکات زیر توجه نمود :

وجود دستورات کاربردی بر روی پلاک حاوی نام کپسول به طور خوانا و به شکلی که پلاک به سمت خارج قرار گیرد.

مهرو موم ایمنی و کلیه نشانگرهای مربوط ، سالم و دست نخورده باشد . پر بودن کپسول که با وزن نمودن کپسول مشخص می شود.

عدم وجود صدمات فیزیکی مانند خوردگی ، نشتی و یا گرفتگی نازل درجه فشار و نشانگر آن ، باید محدوده فشار قابل کاربرد را نشان دهد .

برچسب سامانه شناسایی مواد خطر ناک باید در محل نصب شده باشد.

شناسائی نوع خاموش کننده‌ها:

بعضی از علائم و مشخصاتی که به وسیله سازندگان ارائه می‌شود یا روشهای دیگر که در این امر می تواند مفید واقع گردد در ذیل آمده است :

الف ) استاندارد: 

مؤسسه استاندارد معمولاً سازنده را ملزم به نوشتن اطلاعات لازم روی بدنه می نماید، به همین دلیل روی بدنه خاموش کننده‌ها، اطلاعاتی از قبیل نوع مواد اطفائی، ظرفیت، موارد استفاده و طرز کار با آن را بر روی برچسب نوشته و یا به صورت نقاشی کشیده شده بر روی خاموش کننده نصب می کنند .

ب) حروف: 

شاید امکان خواندن نوشته‌های خارجی برای همه استفاده کنندگان وجود نداشته باشد، بنابراین از بعضی حروف که نماینده یک گروه از مواد قابل اشتعال می‌باشد استفاده و از خاموش کننده مذکور می توان برای اطفاء حریق آنها استفاده کرد .

حرف A این حرف معمولاً روی بدنه خاموش کننده ای که برای حریق جامدات مانند چوب، کاغذ، پارچه و مقوا مناسب است نوشته می‌شود .

حروف A.B این حروف معمولاً روی بدنه خاموش کننده ای که برای حریق جامدات معمولی مانند موارد بالا و مایعاتی از قبیل نفت و بنزین و . . . مناسب است نوشته می‌شود .

حروف A .B.C این حروف معمولاً روی بدنه خاموش کننده ای که پودر آن مناسب برای سه گروه آتش سوزی جامدات و مایعات که ذکر شد به اضافه وسایل الکتریکی است استفاده می‌شود .

حروف B.C این حروف معمولاً روی بدنه خاموش کننده ای که برای آتش سوزی مایعات و وسایل الکتریکی مناسب است نوشته می‌شود .

ج) شناسایی از روی قطعات دستگاه 

۱) خاموش کننده گاز CO۲ دارای بدنه ای یک تکه، بدون درز و نازلی قیفی شکل است .

 ۲) خاموش کننده محتوی آب دارای نازلی با قطر کم است . 

۳) خاموش کننده محتوی کف مکانیکی دارای نازلی با سوراخ‌های هواکش است .

 ۴) خاموش کننده محتوی پودر دارای نازلی معمولی می باشند .

د) شناسایی نوع خاموش کننده از طریق رنگ بدنه سیلندر

 ۱) خاموش کننده محتوی آب به رنگ قرمز

 ۲) خاموش کننده محتوی پودر به رنگ آبی 

۳) خاموش کننده محتوی گاز CO۲ به رنگ مشکی

 ۴) خاموش کننده محتوی هالوژنه به رنگ سبز

 ۵) خاموش کننده محتوی کف به رنگ زرد یا کرم رنگ

معایب و محاسن قرقره با شیلنگ هوزریلی و قرقره با شیلنگ برزنتی

1. دبی (میزان آب خروجی در دقیقه) در قرقره برزنتی بیشتر از دبی قرقره هوزریلی است.

2. استفاده از قرقره برزنتی تنها برای افراد آموزش دیده مناسب است ولی استفاده از قرقره هوزریلی برای همه افراد بسیار آسان و راحت است.

3. در قرقره برزنتی باید حتماً 20 متر شیلنگ برزنتی باز شود تا بتوان آبدهی را انجام داد اما در قرقره هوزریلی نیاز به باز شدن تمام شیلنگ نیست و به هر اندازه که نیاز است شیلنگ باز می شود.

4. قرقره هوزریلی دارای قیمت بسیار کمتری نسبت به قرقره برزنتی می باشد.

5. قرقره هوزریلی دارای عمر بیشتری نسبت به قرقره برزنتی است.

6. شیلنگ هوزریلی بعد از استفاده براحتی بدور قرقره پیچیده می شود اما شیلنگ برزنتی مورد استفاده در قرقره های برزنتی، بایستی قبل از پیچیده شدن به دور قرقره حتما از داخل خشک گردند. چرا که رطوبت باقیمانده در داخل این نوع شیلنگ باعث پوسیدگی سریع از داخل آن می شود.

7. قرقره هوزریلی بدلیل راحتی در باز شدن از روی قرقره دارای سرعت عمل بیشتری نسبت به نوع برزنتی آن می باشد و برای اطفاء حریق در اولین لحظات بهتر عمل می نماید.

8. سازمان آتش نشانی بمنظور آبرسانی در موقع حریق قادر است تنها با اتصال به شیر آتش نشانی و هیدرانت 1/2 - 1 اینچی که قبلا برروی جعبه نصب شده است از آن استفاده نماید اما در مدل برزنتی علاوه بر یک شیر و یک هیدرانت نیاز به نصب کوپلینگ نیز می باشد..

9. در جعبه های آتش نشانی مدل هوزریلی نازل سه حالته (OFF - JET - SPRAY) نصب شده و قابلیت تخلیه آب بر روی آتش در زمان اولیه حریق را بطور مناسب دارد.

نصب جعبه آتش نشانی و قرقره آتش نشانی 

جعبه آتش نشانی باید حداکثر 1.10 متر از کف ساختمان بالاتر و بر روی دیوار یا داخل دیوار نصب گردد. جعبه آتش نشانی باید در مناطقی نصب گردد که مورد دید همگان باشد. بهترین مکان ها برای نصب جعبه آتش نشانی در نزدیکی ورودی ها و خروجی ها است. در پشت دیواره ها و یا شکاف ها نصب نگردد تا در موقع لزوم بتوان از آن به نحو احسن استفاده شود. اصولاً جعبه آتش نشانی در پله های فرار، پاگردها، درب ورودی ساختمان ها و دالن ها و .... نصب می گردد.

هر جعبه آتش نشانی باید حداقل شعاع 20 متر از اطراف خود را پوشش دهد.لازم بذکرست حداکثر فاصله بین جعبه های آتش نشانی نصب شده نبایستی بیش از 30 متر باشد.

باید توجه شود که لوله انتقال دهنده آب در سیستم تر حتماً به شیر اصلی آب شهری وصل باشد و فشار لازم در بالاترین نقطه از 2 اتمسفر کمتر نباشد و قطر لوله های بالا دهنده نباید کمتر از 2 اینچ باشد.

استاندارد نصب قرقره آتش نشانی

قرقره آتش نشانی باید در محل های مشخص و قابل دسترسی در هر طبقه از ساختمان نصب گردد و سطح پوشش آن تمام اتاق ها را در هر طبقه مورد نصب فراهم نماید.

در موقع نصب قرقره آتش نشانی باید به موارد زیر دقت نمود.

• یکی از بهترین مکانها برای نصب قرقره آتش نشانی نزدیکی محل های خروج اضطراری می باشد.

• قرقره آتش نشانی باید در جایی نصب گردد که مانع حرکت افراد در مواقع عادی و اضطرار نباشد.

• ارتفاع نصب قرقره آتش نشانی به مانند جعبه آتش نشانی حداکثر 1.10 متر از سطح کف ساختمان نصب گردد.

• فشار آب در داخل قرقره آتش نشانی باید به اندازه ایی باشد که حداقل پرتاب آب، 6 متر در حالت جت و حداقل میزان آب خروجی (دبی) در هر دقیقه 30 لیتر باشد.

• حداکثر فاصله نصب قرقره های آتش نشانی از دیگر همانند جعبه آتش نشانی سی متر می باشد.

سیستم خشک:

 در این نوع سیستم جعبه آتش نشانی ، منبع آب مورد نیاز جهت استفاده در سیستم لوله کشی جعبه آتش نشانی و یا قرقره آتش نشانی از منابع آب ساختمان و یا محل مورد استفاده جداست و به سیستم لوله کشی آب شهری ساختمان ارتباطی ندارد. بنابراین در حالت عادی داخل لوله ها و جعبه آتش نشانی و قرقره آن، آب وجود نداشته و خشک می باشد. وجه تسمیه این سیستم نیز به همین علت است. در سیستم خشک جعبه آتش نشانی آب مورد نیاز از طریق لوله ورودیی که معمولاً در جلوی درب ساختمان و یا محل مورد نظر در یک محفظه شیشه ای نصب شده است تامین می گردد. در هنگام ضرورت تانکرها و یا پمپهای آتش نشانی به این ورودی متصل شده و آب مورد نیاز را به درون سیستم جعبه آتش نشانی پمپاژ می نمایند و بدین صورت آب در هر طبقه در لحظه ضرورت قابل استفاده خواهد بود. بطور استاندارد ورودی بالای جعبه آتش نشانی را به لوله کشی این سیستم اختصاص می دهند که جعبه های آتش نشانی پامچال در هر دو طرف جعبه هم در بالا و هم در پایین جعبه (4 عدد سوراخ) ، این ورودی ها پیش بینی شده است تا نصب آن در هر شرایطی میسر گردد.

نکات حائز اهمیت در طراحى ساختمان با ضوابط آتش نشانى

1️⃣ اگر ساختمان از 5 طبقه مسکونى بیشتر باشد مشمول ضوابط آتش نشانى می گردد.

2️⃣ اگر ساختمانى ، 6 طبقه مسکونى و یا بیشتر داشته باشد و ارتفاع کف آخرین طبقه مسکونى از کف +_ 0.00 بیشتر از 23 متر ارتفاع داشته باشد حتماً نیازمند تعبیه پله فرار بغیر از دستگاه پله اصلى ساختمان میباشد.

(در صورتیکه ساختمان 6 طبقه باشد و کف آخرین طبقه مسکونى دقیقاً 23 متر باشد، نیاز به پله دوم نیست.)

3️⃣ در صورت نیاز به پله فرار دو دستگاه پله باید حتماً از بالاترین طبقه تا آخرین طبقه دسترسى داشته باشند.

4️⃣ فاصله درب هاى ورودى دو دستگاه پله از یکدیگر برابر است با نصف بزرگترین قطر بناى احداثى یا 23 متر (هر کدام که بیشتر باشد) در شرایطى که فاصله از نصف قطر بیشتر ولى از 23 متر کمتر باشد در مواردى با ارفاق تا حدود 21 متر هم پذیرفته شده.

‼️ قابل توجه است که درب راه پله ها در کلیه طبقات به سمت داخل باکس پله و فقط در طبقه تخلیه خروج که معمولاً همکف میباشد رو به بیرون باکس پله باز میشوند.

5️⃣ در شرایطى که ساختمان به لحاظ تردد جزو ساختمانهاى متوسط یا پر تردد قرار گیرد و پله فرار نداشته باشد حتماً تحت ضوابط ویژه اطفاء و اعلام حریق قرار می گیرد و نیازمند جانمایى و اجراى اسپرینکلر (افشانک) و دتکتور حرارتى و دود به غیر از جعبه آتش نشانى که در مشاعات هر طبقه تعبیه گردیده ، میباشد.

 

6️⃣ خیلى مهم است که بدانید در صورت قرار گرفتن در شرایط بند 5 شما حتماً نیازمند یک منبع ذخیره آب در موتورخانه ساختمان بوده که ظرفیت آن بسته به میزان تردد و مساحت بنا تعریف میگردد. این نکته بدلیل پیش بینى فضاى لازم در داخل موتورخانه بیان شود

7️⃣ براى جعبه آتش نشانى علاوه بر کپسول ، نیاز به شلنگ بوده که به دو خط لوله ( تر و خشک) که تر از داخل منبع آب ساختمان و خشک از شیر انتظار قرار گرفته در نماى ساختمان یا دیوار حیاط رو به کوچه تغذیه میگردند.

8️⃣ فاصله اسپرینکلرها (افشانک) از هم مینیمم 2.80 متر و ماکسیمم 4 متر بوده و فاصله اسپرینکلرها از دیواره هاى فضا مینیمم 1 متر و ماکسیمم 2.20 متر میباشد.

9️⃣ در پارکینگ ها وجود یک اسپرینکلر روی هر جای پارک هر ماشین اجبارى میباشد ؛ و رعایت موارد بند 8 نیز الزامیست .

🔟 در محلهایى نظیر راهرو مشاعات طبقات که در تماس با چاله آسانسور میباشد بدلیل عدم ریزش آب افشانکها به داخل چاله آسانسور پس از فعال شدن ، معمولاً از تعبیه اسپرینکلرها خوددارى میشود.