نکات اجرایی تاسیسات برقی ساختمان ( ارت )

اجرای چاه ارت

➖بر طبق بند 13-4-3-1-ج مبحث سیزدهم مقررات ملی برای مشترکان با کنتور های بیش از 60A سه فاز یا مجموعه ای از کنتورها با مجموع جریان بیش از 60A در هر فاز ضروری است.

➖در بند پ- 1-9-5 همین مبحث، روش سنتی قرار دادن صفحه مسی داخل زغال و پر کردن چاه با لایه های نمک و زغال شرح داده شده است که از 2 جهت مشکلات اساسی ایجاد می نماید:

🔸الف- خوردگی صفحه مسی به علت وجود نمک

🔸ب- شسته شدن نمک و بالا رفتن مقاومت چاه

به همین منظور در این دستورالعمل استفاده از مواد کاهنده مقاومت همانند خاک های معدنی

بنتونیت توصیه شده است.

◽️1-2 مطابق بند پ- 1-4-7-1 مبحث 13 استفاده از آرماتورهای فونداسیون برای هم بندی

اصلی ساختمان به سیستم زمین الکتریکی ضروری است. هم بندی فوق علاوه بر اثر هم

پتانسیل سازی، تأثیر قابل ملاحظه ای در کاهش مقاومت زمین دارد.

◽️1-3 از نکات بسیار مهم پس از احداث چاه زمین، آزمایش مقدار مقاومت الکتریکی زمین در

دوره های تناوب مشخص است. به منظور آشنائی مهندسان با نحوه انجام این آزمایش،

روش مورد لزوم مطابق استاندارد BS 7671 شرح داده شده است.

⚫️2- دستورالعمل احداث چاه زمین

◾️2-1 محل مناسب چاه زمین مکانی است که امکان آبیاری آن وجود داشته باشد، بنابراین

عدم صدمه به سازه ساختمان در انتخاب محل چاه زمین می باید مد نظر قرار داد شود.

◾️2-2 عمق نصب صفحه زمین نقطه ای است که نم طبیعی به طور دائم وجود داشته باشد ولی در

هر حال عمق لبه بالائی صفحه از 1.5 متر نباید کمتر باشد.

◾️2-3 ابعاد صفحه زمین حداقل 50*50 سانتی متر با ضخامت 2 میلی متر است.

◾️2-4 در اطراف صفحه زمین حداقل 20 سانتی متر ماده کاهنده مقاومت باید ریخته شود،

بنابراین قطر چاه حداقل 90 سانتی متر است.

◾️2-5 هادی های زمین، مسی، چند مفتولی و به مقطع حداقل 35 میلیمتر مربع هستند.

◾️2-6 اتصال های هادی زمین به صفحه زمین به یکی از دو روش زیر انجام می شود:

▪️2-6-1 در انتهای هادی ها یک کابل شوی مسی (پرسی یا پیچی) نصب می شود. کابل شو به

کمک دو عدد پیچ و مهره مسی به صفحه مسی اتصال می یابد. استفاده از پیچ و مهره

گالوانیزه ممنوع می باشد.

▪️2-6-2 اتصال هادی ها به کابل شو و کابل شو به صفحه با جوش اکسیژن (لحیم سخت) انجام می

گیرد. جوشکاری در کل سطح تماس باید صورت گیرد. اتصال لحیم نرم (سرب یا قلع) مجاز

نیست.

◾️2-7 مقدار مناسب ماده کاهنده مقاومت بنتونیت به صورت دوغاب به نسبت 300Kg بنتونیت و

1 متر مکعب آب است. روی بنتونیت با خاک دستی سرند شده پوشانده می شود.

◾️2-8 وجود شینه زمین در مجاورت چاه زمین یا داخل تابلوی اصلی ضروری است.

◾️2-9 برای انجام اندازه گیری مقاومت، امکان باز کردن هادی های اتصال زمین از شینه اتصال

زمین باید وجود داشته باشد.

◾️2-10 به شینه زمین علاوه بر چاه زمین، سیم های لخت مسی از اسکلت فلزی ساختمان، آرماتور

داخل بتن، هادی حفاظتی اصلی و هادی خنثی، لوله اصلی فلزی آب، فاضلاب، کانال های

تأسیساتی و بدنه دیزل ژنراتور متصل می شود.

◾️2-11 مقاومت کل زمین نباید از 2 اهم تجاوز کند. هر ساله این مقدار باید در گرم ترین ماه سال

اندازه گیری گردد.

◾️2-12 در صورتی که یک چاه زمین مقاومت لازم را ایجاد نکند از چند الکترود به صورت موازی

باید استفاده نمود. فاصله این چاه ها حداقل سه برابر بزرگترین بعد صفحه باید باشد ( 10

متر فاصله توصیه می گردد)

◾️2-13 چاه های زمین با سیم لخت مسی حداقل 35 میلیمتر مربع به یکدیگر متصل می گردد.

◾️2-14 هیچیک از هادی ها از نوع افشان نبوده و در انواع چند مفتولی ضخامت هر مفتول کمتر از

1/8 میلی متر نباشد.

◾️2-15 هادی زمین نباید هیچ گونه زدگی و خوردگی داشته باشد و آن را باید کاملا در وسط چاه

قرار داد و همچنین در معرض کشش نباشد.

◾️2-16 دریچه بازدید در بالای چاه به منظور بررسی وضعیت چاه در نظر گرفته شود.

3- از چاه زمین برای فاضلاب استفاده نگردد که این امر در مقررات ملی 13 پ 1-9-5 

یادآوری 5 ذکر شده است و علت آن این است مواد اسیدی روغنی، کف جوهرنمک مس را تخریب

می کند و الکترولیتی را پائین می آورد.

4- آزمایش مقاومت زمین (حداکثر 2 اهم) انجام شود، نتیجه این آزمایش در کارگاه نگهداری

شود و هر سال یک بار این آزمایش می بایست انجام گردد که این امر بر طبق مقررات ملی

13 پ 1-9-4 می باشد.

5- فاصله هر دو چاه از همدیگر حداقل می بایست معادل دو برابر ارتفاع یکی از چاه های ارت

باشد.